Start    Rozważania do liturgii

Rozważanie do liturgii z dnia 2022-02-20

Kim jesteśmy? Tego sami nie wiemy

Włodzimierz Zatorski OSB

Przeczytaj Ewangelię z dnia 2022-02-20

1 Sm 26,2.7–9.12–13.22–23; 1 Kor 15,45–49; Łk 6,27–38

Kim jesteśmy? Tego sami nie wiemy. Ale jest prawdą, że stajemy się takimi, jakimi siebie wybieramy. Nasze wybory nas kształtują. A mówiąc bardziej precyzyjnie, kształtują nas wartości, które wybieramy. Ksiądz Józef Tischner powiedział kiedyś: „Człowiek służy wartościom – realizując je, wartości „służą” człowiekowi – ocalając go”. W tym kontekście warto odczytać wypowiedź św. Pawła z drugiego czytania: Pierwszy człowiek z ziemi ziemski, drugi Człowiek z nieba. Jaki ów ziemski, tacy i ziemscy; jaki Ten niebieski, tacy i niebiescy (1 Kor 15,47). Oto stoimy wobec wyboru naszego człowieczeństwa: ziemskiego lub niebieskiego. Nasze życie rozpoczyna się od ziemskości. Tacy się urodziliśmy. Ale prawdziwe życie istnieje nie tu w ziemskim wymiarze, ale w przygotowanym nam „domu Ojca”. Dlatego życie na ziemi jest czasem wyboru siebie albo według ziemskich wartości, albo według Bożego zamysłu.

W Ewangelii Pan Jezus wyraźnie stawia właściwą miarę życia Jego ucznia: Bądźcie miłosierni, jak Ojciec wasz jest miłosierny (Łk 6,36). Wzorem i miarą naszego życia jest Ojciec niebieski. Jest to konsekwencja stworzenia na obraz i podobieństwo Boga. Od samego początku nie ma dla nas innej perspektywy pełni życia, jak tylko w istnieniu na obraz Boga.

Czytanie z Księgi Samuela przedstawia historię Dawida ściganego przez Saula. Saul chciał zabić Dawida. Ten ma sposobność zemścić się na wrogu. Namawiał go do tego Abiszaj: Dziś Bóg oddaje wroga twojego w moc twoją. Teraz pozwól, że przybiję go dzidą do ziemi, jednym pchnięciem, drugiego nie będzie trzeba (1 Sm 26,8). Dawid ma jednak wyraźną intuicję, że tego nie może zrobić: Nie zabijaj go! Któż bowiem podniósłby rękę na pomazańca Pańskiego, a nie doznałby kary? (1 Sm 26,9). Dla człowieka ziemskiego było to zupełnie nierozumne, oznaczało pozbawienie się okazji do pozbycia się wroga.

Dawid jednak wie, że życie rozgrywa się przed obliczem Boga, dlatego nie można robić wszystkiego tego, co się człowiekowi spodoba. Nasz wybór dokonuje się przed Bogiem: Pan nagradza człowieka za sprawiedliwość i wierność (1 Sm 26,23). Wielkość Dawida polega na całkowitym powierzeniu swojego życia Bogu. Powstrzymanie się przed zabiciem wroga było w tej sytuacji prawdziwym zawierzeniem Bożej sprawiedliwości. Później rzeczywiście Saul zginie podczas wojny z Filistynami i Dawid zostanie na jego miejsce królem.

Z dalszej historii Dawida wiemy, że potrafił zawierzyć Bogu także po grzechu. Jego skruchę i żal, wyrażone w Psalmie 51, do dzisiaj powtarzamy: Tylko przeciw Tobie zgrzeszyłem i uczyniłem, co złe jest przed Tobą (Ps 51,6). Takie wyznanie bywa czasem o wiele trudniejsze od podjęcia szlachetnego czynu w trudnej sytuacji.

W Ewangelii Pan Jezus daje nam bardzo trudne przykazania:

Powiadam wam, którzy słuchacie: Miłujcie waszych nieprzyjaciół; dobrze czyńcie tym, którzy was nienawidzą; błogosławcie tym, którzy was przeklinają, i módlcie się za tych, którzy was oczerniają (Łk 6,27n).

Te przykazania trzeba widzieć w perspektywie wyboru pomiędzy człowiekiem ziemskim a niebieskim, czyli na obraz Boga. Jeżeli przebaczamy nieprzyjaciołom, to ani nie okazujemy swojej słabości, ani nie okazujemy swojej wspaniałomyślności, ale wybieramy to, co zaleca nam Pan, wybieramy to, co On czyni: przebacza i okazuje miłosierdzie. W ten sposób wybieramy swoje życie na Jego wzór. Pan Jezus, dając te przykazania, daje jednocześnie obietnicę, która sięga poza horyzont naszej doczesności:

Nie sądźcie, a nie będziecie sądzeni; nie potępiajcie, a nie będziecie potępieni; odpuszczajcie, a będzie wam odpuszczone. Dawajcie, a będzie wam dane: miarą dobrą, natłoczoną, utrzęsioną i opływającą wsypią w zanadrze wasze. Odmierzą wam bowiem taką miarą, jaką wy mierzycie (Łk 6,37n).

„Będzie wam dane”, „będzie wam odpuszczone”, „odmierzą wam…” – oznacza to, że Bóg da, Bóg odpuści i Bóg odmierzy miarą dobrą, natłoczoną, utrzęsioną i opływającą. Bóg odmierza zawsze według swojej miary, a nie według naszej ludzkiej, ograniczonej. Jego dar jest już dzisiaj obecny. Czasem, tak jak to było w przypadku Dawida, doświadczamy szczególnej łaski, „nagrody” za właściwy wybór. Jednak niezależnie od niej otrzymujemy w pełni o wiele więcej. W Eucharystii daje się nam On sam. Nie daje czegoś, choćby to było nawet coś wspaniałego, ale daje sam siebie. Nie może dać nic więcej. Od nas zależy, czy się na ten dar otworzymy. Warunkiem z naszej strony jest szczery dar z siebie: Odmierzą wam bowiem taką miarą, jaką wy mierzycie.

Fragment książki o. Włodzimierza Zatorskiego OSB z serii "Rozważania liturgiczne na każdy dzień"