Start    Patron dnia

Św. Urban I (papież)

oprac. na podst. Zbigniew Stojanowski-Han, Niedziela zielonogórsko-gorzowska 34/2018, str. VI

Święty Urban I urodził się on w Rzymie, jako syn Poncjana. Był 17. z kolei papieżem, jego pontyfikat trwał od 14 października 222 r. do 23 (19) maja 230 r., za panowania cesarza Aleksandra Sewera, który prowadził politykę tolerancji wobec wiary chrześcijańskiej. Jego imię wywodzi się z łaciny od przymiotnika „urbanus”, co oznacza: miejski, mieszkaniec miasta, Rzymianin, kulturalny, grzeczny, wykształcony. Prawdopodobnie był człowiekiem dobrze urodzonym oraz wykształconym.

Urban uchodził za wytrawnego kaznodzieję, swoimi kazaniami przyciągał do wspólnoty kościelnej coraz szersze kręgi wiernych. Dzięki jego działalności nawróciła się św. Cecylia, jej mąż św. Walerian i jego brat św. Tyburiusz, których ochrzcił papież św. Urban I. Kiedy św. Cecylia zginęła śmiercią męczeńską, papież jej dom, znajdujący się na Zatybrzu, zamienił na świątynię chrześcijańską. Niedługo po śmierci św. Cecylii, również i św. Urban I został pochwycony wraz z trzema towarzyszącymi mu kapłanami i diakonami. Po torturach został przyprowadzony przed oblicze prefekta Almachiusza, który oskarżył go, że sprowadził „na manowce wiary chrześcijańskiej” pięć tysięcy Rzymian, w tym przedstawicieli rzymskich rodów, jak: Cecylia, Walerian i Tyburiusz. Zażądał też zwrotu majątku Cecylii, który ta wcześniej przekazała na rzecz Kościoła. Prefekt wtrącił powtórnie papieża do więzienia, gdzie był torturowany. Tam jednak udało mu się nawrócić kolejnych trzech oficerów i prefekta więzienia Anoliniusza. Po tym fakcie prefekt Rzymu kazał zaprowadzić św. Urbana i jego towarzyszy przed posąg rzymskiego bożka, by tam wyrzekli się wiary chrześcijańskiej i złożyli ofiarę kadzenia. Papież zaczął się modlić, uczynił znak krzyża, zrzucając tym sposobem bożka z kolumny, na której stał. Ten zaś spadając zabił 22 pogańskich kapłanów. Św. Urban wraz z towarzyszami poddany kolejnym torturom, został ścięty 23 maja 230 r. Było to powodem nawrócenia na wiarę chrześcijańską sługi prefekta Rzymu. Papież Urban został pochowany 25 maja 230 r. w katakumbach Pretekstata.

Tradycja ludowa wiąże kult świętego z legendą, w której św. Urban w trakcie jednego z pościgów miał się ukryć w winnicy pod winnym krzewem, co ocaliło mu życie. W Polsce szczególną czcią otacza się św. Urbana na Śląsku, co też potwierdzają liczne kościoły i kapliczki ku jego czci. Również od niedawna na Ziemi Lubuskiej rozwija się kult św. Urbana I. Za jego wstawiennictwem modlimy się również o dobrą pogodę, prosząc o ochronę przed burzami, gradobiciem, ulewami, powodziami, suszą, ogniem, wiatrami i innymi niekorzystnymi warunkami pogodowymi, jak również przed pijaństwem i alkoholizmem. W ikonografii przedstawiany jest w stroju papieskim i tiarze, z księgą, z laską, z krzewem winnym, z winogronami, z mieczem, z kielichem, z przewróconym bożkiem pogańskim.